Często klienci pytają nas: czym jest rozdzielność majątkowa? Jak ją wprowadzić jeśli już wstąpiło się w związek małżeński? Czy intercyza to to samo? Poniżej odpowiedzi na te pytania.

Rozdzielność majątkowa to rodzaj ustroju majątkowego pomiędzy małżonkami. Zasadą jest, że z momentem zawarcia związku małżeńskiego pomiędzy małżonkami tworzy się wspólność majątkowa małżeńska. Tak jest jeśli małżonkowie lub narzeczeni przed ślubem nie zawrą umowy majątkowej małżeńskiej – popularnie nazywanej intercyzą. Umową majątkową można zmienić ustrój wspólności majątkowej poprzez:

– rozszerzenie np. na składniki, które co do zasady pozostają majątkiem odrębnym małżonków

– ograniczenie np. na składniki które normalnie stanowią majątek wspólny

– zniesienie – poprzez ustanowienie rozdzielności majątkowej lub rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków.

Umowę taką można sporządzić w Kancelarii Notarialnej. W trakcie małżeństwa umowę taką można zmieniać.

Wyrok sądu?

Ustrój rozdzielności majątkowej może również zostać wprowadzony wyrokiem sądu. Zgodnie z przepisami rozdzielności majątkowej z ważnych powodów może żądać każdy z małżonków. Czym są jednak owe ważne powody? W jednym z wyroków Sądu Najwyższego  z dnia z 14.1.2005 r. (III CK 112/04) wskazano, że, „ważnym powodem w rozumieniu art. 52 § 1 KRO jest taka separacja faktyczna, która skutkuje trwałym zerwaniem wszelkich stosunków majątkowych stron i brakiem możliwości podejmowania wspólnych decyzji gospodarczych”. W innych orzeczeniach sądów, jako ważne powody wskazano:

-okoliczność, że małżonkowie żyją w rozłączeniu (separacja faktyczna),

-trwonienie majątku,

-alkoholizm,

-narkomania,

-hazard,

-uporczywy brak przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny,

-uporczywe dokonywanie szczególnie ryzykownych operacji finansowych pociągających za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny (wyr. SN z 31.1.2003 r., IV CKN 1710/00, wyr. SN z 11.12.2008 r., II CSK 371/08).

Inne ważne powody rozdzielności majątkowej?

Do ważnych powodów zaliczono również nadmierne obciążanie majątku wspólnego odpowiedzialnością za długi własne małżonka poważnie zagrażające dobru rodziny lub dorobkowego małżonków.

Ustrój rozdzielności majątkowej może zostać wprowadzony wyrokiem również na skutek powództwa wierzyciela małżonka.

Rozdzielność majątkowa z mocy samego prawa?

Rozdzielność majątkowa powstaje również w kilku przypadkach z mocy samego prawa. Są to:

-uprawomocnienie się wyroku rozwodowego lub orzeczenia separacji,

– ubezwłasnowolnienia małżonka,

– ogłoszenia upadłości przez małżonka.

Na czym polega rozdzielność majątkowa?

Ale czym jest rozdzielność majątkowa? To sytuacja gdy każdy z małżonków pracuje na swój majątek odrębny. Nie powstaje wówczas majątek wspólny. Gdy małżonkowie, którzy wprowadzili rozdzielność majątkową kupują razem np. nieruchomość – kupują ją jako współwłaściciele.   

Autor: MSŻ Maciejewska Sieniawski Żurek Adwokaci i Radcowie Prawni.